Serdecznie zapraszamy na na czternasty odcinek cyklu popularyzującego naukę „Punkt Krytyczny”, realizowanego w ramach POB FutureSoc przy współpracy Wydziału Filozoficznego UJ.

Kolejne wydanie naukowego talk-show “Punkt Krytyczny” poświęcone będzie przyrodzie w miastach. Gośćmi 14. odcinka programu będą: prof. Marta Smagacz-Poziemska, dyrektor Instytut Socjologii UJ, dr Joanna Kajzer-Bonk z Instytutu Zoologii i Badań Biomedycznych na Wydziale Biologii UJ oraz dr inż. Kasper Jakubowski, prezes Fundacji “Dzieci w Naturę.

Gospodarzami formatu są Tomasz Pytko oraz dr Samuel Nowak. Transmisja programu rozpocznie się  o godzinie 18.00 na naukowym profilu UJ "Cafe Nauka" oraz kanale Youtube Wydziału Filozoficznego UJ.

Punktem wyjścia do dyskusji będzie pojęcie "czwartej przyrody". Jest to termin wprowadzony do nauki przez niemieckiego badacza prof. Ingo Kowarika. Oznacza roślinność rozwijającą się samoistnie, w sposób niekontrolowany, bez ingerencji człowieka na opuszczonych, nawet najbardziej zniszczonych terenach. Potencjał tkwiący w przyrodzie, która odradza się i rozwija nawet na najbardziej zniszczonych przez człowieka terenach wykorzystywany jest w wielu współczesnych koncepcjach miejskich.

Rozmowa dotyczyć ma też roli systemowej ochrony przyrody w miastach i jej dalszego rozwoju oraz zmiany znaczenia dostępności terenów zielonych dla współczesnych mieszkańców miast.

Podobno było tak: od zarania nowoczesności, ludzie próbują oddzielić się od natury. Usiłują okiełznać jej siły, a przyrodą zarządzać. Natura i kultura to dwa różne, wrogie sobie światy.

Raczej było tak: jak pisał zmarły niedawno socjolog i filozof Bruno Latour: im bardziej chcieliśmy oddzielić się od natury, tym więcej hybryd tworzyliśmy. Od natury nigdy nie uciekliśmy, raczej żyjemy w świecie naturokultury.

A tak jest: współcześnie: trwa katastrofa klimatyczna, a życie miliardów ludzi może zmienić się w piekło na Ziemi. Może zamiast udawać, że uciekamy przed naturą, powinniśmy pozwolić naszej kulturze zdziczeć? A dokładniej miastom – zamiast porządkować przyrodę, wyznaczać jej miejsce, pozwólmy jej rozwijać się po swojemu. Przyroda zaskakuje nas na każdym kroku, powraca w miejsca, które przeszły totalne uprzemysłowienie, raduje po gigantycznych pożarach.

#PunktKrytyczny bo krytyczna perspektywa, poprzez mnożenie wątpliwości, może prowadzić do zmiany poglądów na daną sprawę: podobnie jak w fizyce, kiedy następuje zmiana układu fizycznego w stan o odmiennych właściwościach i gdy nie można rozróżnić obu stanów. Kwestionujemy zatem truizmy i za sprawą nauki demaskujemy popularne mity oraz przekonania. 

Cykl powstaje w ramach Inicjatywy Doskonałości Uczelni Badawczej na UJ w Priorytetowym Obszarze Badawczym “Society of the Future”.